Jan Kruis aan het woord

Voor Jan Kruis, schepper van de strip Jan, Jans en de kinderen, is 1998 een bijzonder jaar. Hij werd 65 jaar, hij zag zijn 25e bundel verschijnen en PTT Post eert hem en het door hem getekende gezinnetje dit najaar met twee postzegels van 80 cent.
“Een feestelijke bekroning, die zegels”, vindt de in het Drentse Mantinge wonende Kruis. De bescheiden striptekenaar had in 1970, toen hij met Jan, Jans en de kinderen begon, nooit kunnen vermoeden dat de strip over het super gewone gezin Tromp, hun ‘je-weet-wel-kater‘ en hun teckel Lotje zijn levenswerk zou worden.
“Ik werd gevraagd door Libelle. Voor mij was het een klusje tussen andere klussen door. Na een jaar had de familie al zijn plaats gevonden, was de toon gezet. Welke toon? Nou, de Jan-Janzerige toon, de sfeer van het niet al te spectaculaire, veilige gezinnetje, waar nooit echt nare dingen gebeuren. Je kunt de strips altijd zonder zorg pakken.”

In de kinderzegeljaren 1987, 1988 en 1989 werden de schoolkinderen bedankt met een stickervel van ontwerper Jan Kruis voor het verlenen van hun daadwerkelijke medewerking aan de scholenacties. De achterkant van de velletjes zijn onbedrukt en blanco.

De ideeën voor de strip haalde Kruis vooral in het begin uit zijn directe omgeving: “De dochters Catootje en Karlijn zijn in aanvang ontleend aan mijn eigen kinderen. En ik had die kater en ik had die teckel en dat rode autootje. Ik had ook gewoon geen tijd om verder na te denken, vandaar.”
Helemaal naar het leven getekend is opa. Voor hem stond de vader van Jan Kruis model. “Hij is in 1988 overleden, maar hij heeft het nog heel bewust meegemaakt en vond het prachtig. Vaak als ik ergens zat te signeren, kwam hij toevallig de winkel in. Binnen de kortste keren zat hij dan naast me, ook te signeren, als de echte opa. Daar genoot hij van.”
Jan, Jans, Catootje, Karlijn, opa en de andere figuren hebben in de 28 jaren van hun bestaan altijd dezelfde leeftijd gehouden. “Ik wilde de kinderen in het verhaal houden. Aan een strip als deze met alleen volwassenen is immers niks aan. Het tijdsbeeld pas ik wel aan. Toen ik jaren terug een bewust ongehuwde moeder introduceerde, was dat zelfs tamelijk progressief. Later werd Jan huisman en ging Jans de politiek in onder het motto ‘Moeders aan de Macht’.

Niet alleen de 750.000 abonnees en kopers van de Libelle en de velen die het blad meelezen, zijn in groten getale fan van Jan, Jans en de kinderen. Ook de kopers van de albums genieten mee en de verzamelaars van de ‘merchandise’: de pluche je-weet-wel-kater, hetzelfde beest als overigens weinig praktische theepot, de koffiebekers, de theelepels en de handdoeken met de familieleden. “Mijn uitgever en producent Joop Wiggers, een vriend uit mijn reclametijd, heeft Jan en Jans op die manier boven de Libelle uitgetild”, zegt Kruis.
Jan Kruis heeft in die 28 jaar Jan, Jans en de kinderen om de haverklap willen opgeven. “Eigenlijk meteen al. Na drie stripjes wist ik al niks meer. Inmiddels ben ik 1121 strips verder. Ik heb eigenlijk elke week het eind van de strip uitgesteld. Nog steeds vind ik het doodeng dat ik telkens een strip moet afleveren. Maar aan de andere kant is het zo’n deel van mijn leven geworden. Ik weet niet in hoeverre ik Jan, Jans en de kinderen zal missen als ik stop. Zoiets merk je pas echt als je ze niet meer hebt, net als bij je eigen familie.”

Bron tekst: Nieuwsblad van het Noorden (www.dvhn.nl), 28 september 1989.

Meer over Jan Kruis

Zie ook het blogartikel Kruis: ‘Jan, Jans en de kinderen een kroon op mijn werk’ van 2 juli 2017.






In dat artikel blik ik terug op de Jan, Jans en de kinderen-postzegels uit 1998 en het ontwerpproces ervan.  Aanleiding hiervoor was een krantenbericht van eind juni dat meldde: “Op de kinderzegels van dit jaar staan stripfiguren van Jan, Jans en de kinderen met het thema “Een goed thuis voor alle kinderen”.”

Kijk in onze catalogus voor meer postzegels
• Thematisch • Nederland • Stripverhalen

Nieuwsgierig naar de nieuwste postzegel- en postzegelproducten?

(4 stemmen, gemiddeld: 5,00 uit 5)

Laden...