In Doornik, rond het jaar 1400, werd Rogier van der Weyden geboren. De kunstschilder is ook wel bekend onder de naam Rogier de le Pasture. Hij wordt gerekend tot school van de zogenoemde ‘Vlaamse Primitieven’, kunstschilders die vooral werkzaam waren in Gent, Brugge, Doornik, Leuven en Brussel. Zij zijn vooral bekend vanwege de paneel schilderingen.
De kunstschilder is door Cornelis Cort in 1572 vastgelegd in een gravure, meer dan 100 jaar na zijn overlijden op 18 juni 1464. Hij werd echter niet zo beroemd als zijn tijdgenoten Jan van Eyck en Hans Memling. Door de verwoestende bombardementen op Doornik op 16 en 17 mei 1940 door de Duitsers is het archief van de stad Doornik grotendeels verloren gegaan. Daarom is zijn geboortedatum niet meer te achterhalen.
Rogier van der Weyden is vooral bekend vanwege zijn vele triptieken die hij heeft vervaardigd. Een triptiek ofwel drieluik is een meestal op houten panelen geschilderde voorstelling met Bijbelse motieven. De drie delen zitten meestal met scharnieren aan elkaar bevestigd zodat de panelen gesloten kunnen worden. Op de achterzijde van de panelen is vaak eveneens een voorstelling aangebracht. Op bovenstaande postzegels is een deel van het middenpaneel van ‘De Kruisiging’ te zien van het triptiek dat zich thans in het Kunsthistorisch Museum te Wenen bevindt. Overigens is de naam van de schilder op de postzegel van Burundi gespeld als V. der Weiden.
Maar de ontwerpers van de beide postzegels zijn wel erg vrij geweest in hun verbeelding van de kruisiging. Het werkelijke middenpaneel is hierboven weergegeven. Het ‘verminken’ van de werkelijke afbeeldingen van de schilderijen op postzegels komt helaas veel meer voor dan men denkt.
Een van de mooiste schilderijen van Rogier van der Weyden is ‘De Kruisafneming’. Enkele jaren geleden heb ik dit schilderij gezien in het Museo del Prado in Madrid. Het schilderij is vervaardigd op een paneel bestaande uit elf eikenhouten planken van in totaal 2,20 bij 2,60 meter.
De maker van de gravure voor de postzegel, Jean de Bast, heeft het tafereel heel nauwkeurig gereproduceerd. De afdruk in bruine kleur doet geen afbreuk aan de kleuren die voor het schilderij zijn gebruikt. En ook de uitdrukkingen op de gezichten van de afgebeelde figuren zijn goed herkenbaar op de postzegel, vol emotie.
Ook het portret van een jonge vrouw op de Belgische postzegel dat hij vervaardigde in 1460 en dat nu te bewonderen is in de National Gallery of Art in Washington, is in enkele varianten op postzegels afgebeeld. De afbeelding op de postzegel van Equador is naar een schilderij dat hangt in de National Gallery in Londen. Ondanks de gelijkenis is het niet dezelfde vrouw die is afgebeeld.
Een schilderij van Filips de Goede, Hertog van Bourgondië, heeft Rogier van der Weyden vervaardigd rond 1450. Een kopie van het schilderij, een paneeltje van 33 bij 22 centimeter, hangt in het Groeningemuseum in Brugge. Van het oorspronkelijke schilderij bestaan meer dan tien exemplaren die op elkaar gelijken. Groot verschil kan men zien aan de hoed op het schilderij. Op de Franse postzegel ontbreekt het juweel.
In het Armenhospitaal uit 1443 in Beaune, het Hôtel-Dieu de Beaune in Frankrijk, bevindt zich een van de belangrijkste werken van Rogier van der Weyden. Het is de ‘Polyptiek van het Laatste Oordeel’, een meerluik bestaande uit negen beweegbaren luiken vervaardigd van eikenhouten panelen. Op de postzegel is de ingang van het hospitaal, nu een museum, te zien met links en rechts de portretten van de stichters. Links Nicolas Rolin, kanselier van de Hertog van Bourgondië en rechts zijn echtgenote Guigone de Salins. De enorme polyptiek is 5,60 meter breed en 2,15 meter hoog. Hij schilderde het tussen 1445 en 1448.
Er bestaan vele schilderijen van de hand van Rogier van der Weyden. En vele daarvan zijn afgebeeld op postzegels, in een kleur zoals in het blokje van België uit 1949, maar ook meerkleurig.
Het is een geliefd onderwerp voor thematische verzamelaars. Hoe verzamelt u postzegels? Thematisch of alleen per land ofwel traditioneel? Of bent u meer geïnteresseerd in postgeschiedenis of luchtpost? Laat het eens weten!
Kijk in onze catalogus voor meer postzegels
• België • Duitsland
Nieuwsgierig naar de nieuwste postzegel- en postzegelproducten?
Kijk dan bij Collect Club.
(5 stemmen, gemiddeld: 5,00 uit 5)
Laden...
Reacties (6) Schrijf een reactie
Dat op een postzegel uit Burundi de naam van de schilder fout is gespeld, hoeft niet echt te verbazen. Maar merk ook op dat de ontwerper/graveur van de Franse postzegel met afbeelding van Filips de Goede (Bétemps) erin is geslaagd om de naam van de schilder met 3 spelfoutjes weer te geven! Ik lees “Rogier de la Pasture – Roger van der Weyden”, waar eigenlijk had moeten staan: “Roger de le Pasture – Rogier van der Weyden”.
En in antwoord op de vraag van Cees aan het eind van z’n stukje: wellicht ben ik één van de laatste der Mohikanen, maar ik verzamel nog steeds heel de wereld, alle periodes (tot pakweg 2005), met back of the book … liefst mooi gestempeld, maar ongebruikt of postfris gooi ik natuurlijk niet weg. En ook fiscale zegels, mooie oude postkaarten of oude bankbiljetten vinden bij mij hun plaats in mijn ondertussen bijzonder omvangrijke collectie.
@ Patrick Lava: Foute spelling op zegel Burundi??? Frankrijk???
@ Cees Janssen: Verzamel voornamelijk thematisch want albumbladen met onvermijdelijk lege vakjes vind ik maar niks. Bovendien kun je een themaverzameling aan elk budget aanpassen. Je maakt er mooie informatieve blogs mee!
@ FrancRossi
Eens goed kijken, FrancRossi, dan zie je het ook wel.
Er is zeer waarschijnlijk niet zoiets als een correcte spelling. Iedereen die wel eens genealogisch onderzoek heeft gedaan moet al snel hebben gemerkt dat een correct gespelde naam in vroeger eeuwen een totaal onbekend verschijnsel was. In Nederland werd dat met de invoering van de Burgerlijke Stand in 1811 pas wat beter. In België is de spelling mogelijk eerder gestandaardiseerd, maar vast niet al in 1400.
Neemt natuurlijk niet weg dat er onder kunsthistorici tegenwoordig vast wel een enkelvoudige spelling zal worden toegepast. In die zin zijn die zegels van Burundi en Frankrijk inderdaad incorrect.
@Stampertje
Bedankt voor de toelichting. Ik denk dat de meeste mensen wel op de hoogte zijn van het gegeven dat spelling in vroeger tijden nog niet gestandaardiseerd was, en daardoor inderdaad vooral bij genealogisch onderzoek wel eens tot verwarring kan aanleiding geven (dat is zelfs bij mijn naam het geval en wat is nu eenvoudiger dan “lava” ☺).
De spellingsvormen “Roger de le Pasture” voor het Frans en “Rogier van der Weyden” voor het Nederlands zijn de vormen die tijdens het leven van de schilder in voege waren, waardoor ze moeten worden beschouwd als de correcte schrijfwijze. Een document uit 1435 in (wat resteert van) het Doornikse archief, vermeldt de Franse naam. Na zijn verhuis naar Brussel (tot 1830 [en zelfs lang daarna] een Nederlandstalige stad) wordt zijn naam vernederlandst, en in een document van 1436 komen we voor het eerst die Nederlandse versie tegen. In het geval van Rogier van der Weyden heeft de correcte spelling van de naam dus niets te maken met een eventuele consensus tussen hedendaagse kunsthistorici.
Tja, wat is ‘in voege’ in die jaren? De voornaam van de grootste Nederlandse schilder wordt in officiële documenten bijvoorbeeld meestal als ‘Rembrant’ gevonden (patroniem en familienaam nog eens in vele varianten). De schilder zelf voegde vanaf +/- 1633 ineens een ‘d’ toe. Het is niet duidelijk waarom, maar toch zal nu niemand meer zeggen dat de gebruikelijke variant zonder ‘d’ correct is. En op deze manier is ‘correct’ natuurlijk een beetje in the eye of the beholder.
Terzijde: in mijn stamboom komt o.a. de familienaam ‘van Schravemade’ voor. Dat is een lastige. Komt in documenten in vele varianten voor, soms zelfs als ‘Cramma’. Maakt het zoeken er niet makkelijker op. Brrrr….
Schrijf een reactie
(registratie is niet nodig)