Vel Botanische tuinen in Nederland – uitgiftedatum 24 april 2017

Rode zonnehoed, Chinese watercipres en vlamtrompet

1) Hortus Alkmaar met rode zonnehoed.

Hortus Alkmaar (Berenkoog 37, 1822 BH Alkmaar) is gespecialiseerd in geneeskrachtige kruiden. De collectie bestaat uit ruim 600 soorten.

2) Pinetum Blijdenstein in Hilversum met Chinese watercipres.

Pinetum Blijdenstein (Van der Lindenlaan 125, 1217 PJ Hilversum) is gespecialiseerd in coniferen. Naast deze collectie is er een verzameling cycaspalmen, ephedra’s, Tasmaanse flora en rhododendrons.

3) Botanische Tuinen in Utrecht met vlamtrompet.

Botanische Tuinen Utrecht (Budapestlaan 17, 3584 CD Utrecht) zijn een onderdeel van de Universiteit Utrecht. De negen hectare grote tuinen liggen in het hart van het universitaire centrum van de Uithof rondom het 19e eeuwse Fort Hoofddijk met de Rotstuin, het Systeemhuis, de (sub)tropische collecties in het Kassencomplex, het Buitenfort, de Thematuin en de Diertjestuin.

Gele trompetbekerplant en zwarte nieswortel

4) Botanische Tuin in Kerkrade met gele trompetbekerplant.

De Botanische Tuin (St. Hubertuslaan 74, 6467 CK Kerkrade) is in 1939 aangelegd door de bekende landschapsarchitect John Bergmans uit Oisterwijk. De landschapstuin bezit prachtige zichtlijnen. In de verwarmde tuinkas bevindt zich een unieke collectie Madagaskar vetplanten.

5) Nederlands Openluchtmuseum in Arnhem met zwarte nieswortel.

Het Nederlands Openluchtmuseum (Schelmseweg 89, 6816 SJ Arnhem) bezit verschillende tuinen.
De tuinen zijn zovel mogelijk ingericht passend bij het tijdsbeeld van in het gebouwgebouw tentoongestelde, of representatief voor het gebied waar het gebouw oorspronkelijk stond.

Japanse notenboom en Italiaanse aronskelk

6) Hortus botanicus uit Leiden met Japanse notenboom.

De Hortus botanicus van Leiden (Rapenburg 73, 2311 GJ Leiden) is de oudste botanische tuin van Nederland en gesticht door de Universiteit van Leiden in1590. In 1990 is het 400-jarige jubileum met een postzegel (nvph 1440) bekroond.
In de Wintertuin van de Leidse Hortus staan eeuwenoude palmvarens en een collectie vleesetende planten. In de tropische kassen zijn verschillende soorten van varens en orchideeën tot exotische aronskelken te vinden. De parel van de Hortus, Victoria Amazonia, is in de Victoriakas te bewonderen.

7) Hortus in Nijmegen met Italiaanse aronskelk.

De Hortus Nijmegen (d’Almarasweg 22D, 6525 DW Nijmegen) kenmerkt zich door verschillende nagebootste landschappen met overwegend natuurlijke vegetaties als bloemrijke kalkgraslanden, aangrenzend moerasgebieden, verschillende bostypen met karakteristieke ondergroei, veel zogeheten stinsenplanten en een rotsheuvel met in- en uitheemse plantensoorten.

Vanille, kansenboom en wolfskers

8) Oranjerie De Groene Parel in Den Helder met vanille.

De Oranjerie De Groene Parel in Den Helder (Soembastraat 83, 1782 SM Den Helder) ligt in het centrum van de stad met een schitterende collectie tropische planten en de grootste Japanse tuin van ons land met stromend water. In de bijbehorende vijver leven schildpadden en koikarpers. Vlinders en vogeltjes zijn in de Palmks te vinden.

9) Arboretum Poort Bulten in De Lutte met kansenboom.

In het parkachtig aangelegde Arboretum Poort Bulten (Losserseweg 68, 7587 PZ De Lutte) groeien ongeveer 2500 in- en uitheemse bomen en heesters. Elk jaargetijde heeft hier zijn eigen charme.

10) Botanische tuin De Kruidhof in Buitenpost met wolfskers.

De botanische tuin De Kruidhof in Buitenpost (Schoolstraat 29B, 9285b NE Buitenpost) telt 17 thematuinen elk met hun eigen unieke plantencollecties en bijzonderheden. In totaal groeien er zo’n 2000 plantensoorten in de gevarieerde tuinen.

Botanische tuinen in Nederland

Elke postzegel is door een horizontale lijn in tweeën gedeeld.

1. In het vierkant boven staat een vrijstaande foto van een plant/boom. Zonder afleiding van de omgeving komt het individuele karakter van de in het centrum geplaatste boom/plant (als symbool voor de botanische tuin) het meest aansprekend over. Deze presentatievorm komt overeen met de Zweedse botanicus Linnaeus, zoals hij ze in de 18e eeuw tekende. Zijn werk is bepalend geweest voor de indeling en naamgeving van het plantenrijk, zoals wij die nu nog hanteren.
2. Ontwerper Robbert Zweegman: “De keuze van boom/plant is zuiver compositorisch geweest op basis van kleur, diversiteit, vorm en aanwezigheid van fotogenieke zaden. Ik heb er geen rekening mee gehouden of de selectie in botanisch opzicht wel breed genoeg is geweest. Achteraf bleek dat gelukkig wel zo te zijn.”
3. Het voordeel van het vierkant is dat de plant/boom links, rechts en boven voldoende ruimte krijgt. Zweegman: “Dat is nodig want een plant/boom groeit naar het licht toe, maar ook in de breedte.” De op zo groot mogelijk formaat afgebeelde planten zijn gekaderd: “Ik wilde het beeld niet laten aflopen, omdat dan juist het individuele karakter dreigt te verdwijnen. Want hoe fraai zo’n vel als geheel ook wordt, de postzegels moeten los ook aantrekkelijk zijn.”
4. In de rechthoek onder staat de Latijnse naam (als verwijzing naar Linnaeus) van de plant/boom. De Latijnse naam schept voor wetenschappers meteen duidelijkheid. Iedereen weet waar ook ter wereld over welke plant/boom het gaat. De Latijnse plantennaam bestaat vrijwel altijd uit twee delen: het eerste deel heeft betrekking op de slachtaanduiding, de familienaam, het tweede deel geeft de soortaanduiding aan.
5. De horizontale lijn is in het midden onderbroken door een witte cirkel met daarin een zaadje, dat feitelijk de oorsprong is van elke individuele plant/boom. Zweegman: “Het is net of je er een schijnwerper erop zet, waardoor het prominenter overkomt.”
   Met het zaad wordt ook meteen een belangrijke functie van de NVBT benadrukt. Namelijk de uitwisseling van zaden tussen de verschillende botanische tuinen wereldwijd.
6. De tabs onder of boven de postzegel vermelden niet alleen de Nederlandse naam van plant/boom, maar ook naam en plaats van de botanische tuin.
   
   

1. Op de achtergrond van het gehele vel is een uitvergroot blad met een fijn vertakte nervatuur
   afgebeeld. “De nervenstructuur doet denken aan een botanische tuin met hoofdpaden, zijpaden en voortdurende vertakkingen”, aldus Robbert Zweegman.
   

Plattegrond Leidse Hortus gebruikt voor NVPH 1440

Ontwerpster Joke Ziegelaar heeft voor haar postzegel (nvph 1440) een tekening van de plattegrond van de Leidse Hortus gebruikt met daarop bloembedden, een poortje en twee met elkaar converserende bezoekers. De gedeeltelijk afgebeelde tulp ‘Wapen van Leyden’ heeft de eerste directeur-plantkundige van de Hortus, Carolus Clusius, van een vriend gekregen, die een aantal tulpenbollen uit Turkije had meegenomen. De Leidse Hortus was een van de eerste plaatsen in Europa waar tulpen werden gekweekt (zie postzegelblog-artikel 3 februari 2009).

Kijk in onze catalogus voor meer postzegels
• Nederland • Japan • Nederland

Nieuwsgierig naar de nieuwste postzegel- en postzegelproducten?

(8 stemmen, gemiddeld: 4,88 uit 5)

Laden...