Roltandingzegels van Danzig - Postzegelblog

Roltandingzegels van Danzig

2

1Wie de postzegels van Nederland verzamelt komt ongetwijfeld de zogenoemde roltandingzegels tegen, achter in het voordruk album. Vanaf 1903 werden al proeven genomen met postzegelplakmachines. Deze machines gebruikten postzegelrollen die met de hand waren vervaardigd door stroken uit vellen aan elkaar te plakken.

Untitled-2

Tussen 1920 en 1925 werden in Nederland en Duitsland proeven genomen met nieuwe postzegelplakmachines. Deze machines waren afkomstig van een Duits bedrijf: Deutsche Post und Eisenbahn Verkehrswesen Aktiengesellschaft, verkort tot POKO. In deze machines werden Duitse rolzegels gebruikt, zoals bovenstaande voorbeelden uit 1910. Ze bestonden in twaalf verschillende kleuren en hadden geen frankeerwaarde.

3

Nieuwe testzegels werden in 1923 in gebruik genomen, zoals de POKO met ´waarde´ 5. Overigens is deze ´waarde´ niet in Nederlandse testmachines gebruikt. Wel de testzegels met een afbeelding, waarvan men dacht dat het Shirley Temple was. In werkelijkheid de dochter van een functionaris die bij de ontwikkeling van de testzegels betrokken was.

4Ook zijn bekend de testzegels op rollen met een Andreaskruis, in acht verschillende kleuren.
Omdat de zegels op handgemaakte rollen vaak afbraken vanwege de te zwakke tanding werd besloten om speciale zegels te vervaardigen voor het samenstellen van rollen. Daarbij werden een aantal perforatiepennen verwijderd, zodat bij het perforeren van de vellen kleine brugjes ontstonden. Daardoor bleven de rollen intact.

5

De eerste rollen werden in 1925 afgeleverd en hadden een zogenoemde tweezijdige roltanding. Daarbij was een perforatiepen weggelaten op de twee hoeken en in het midden twee pennen.
Omdat de rolzegels ook dwars in de plakmachines moesten worden geplaatst, ontstond de vierzijdige roltanding. Later, in 1930, werd weer overgegaan op hoekroltanding, omdat de tanding beter was geworden, van 12½ gaten per 2 centimeter naar 13½ gaten.

6Achtereenvolgens: 5 cent tweezijdige roltanding, 7½ cent vierzijdige roltanding en 21 cent hoekroltanding.

Untitled-2

De rolzegels werden in de POKO plakmachines veelal gebruikt door bedrijven, die in de zegels een firmaperforatie aanbrachten. Door verzamelaars worden dat ´perfins´ genoemd. Als voorbeeld de 6 cent zonder firmaperforatie en een met firmaperforatie van Dagblad de Telegraaf te Amsterdam. De verzamelaars van perfins geven de voorkeur aan roltandingzegels met firmaperforatie. Er bestaat ook een vereniging op dat gebied: de Perfin Club Nederland. Kijk maar eens op hun website: www.perfinclub.nl. Misschien kunt u een nieuwe perfin vondst melden bij die club!

8

Te Danzig ging men ook gebruik maken van rollen in automaten. Deze automaten konden door klanten zelf worden bediend. Daarvoor werden de zegels van 5 Pfennig en 10 Pfennig, die als velzegel verkrijgbaar waren vanaf januari 1924, ook gedrukt in vellen waarbij perforatiepennen in de hoeken werden weggelaten.

9

Daardoor ontstond de hoekroltanding, net als in Nederland. De rolzegels van 5 Pfennig en 10 Pfennig waren voor het eerst verkrijgbaar in 1932. Ze waren gedrukt op wit papier. Ze werden in 1935 herdrukt op geelachtig papier. Ze verloren hun geldigheid voor de frankering op 30 september 1939.

Gratis online postzegelcatalogus

Kijk in onze catalogus voor meer postzegels
Historisch Danzig Duitsland Nederland



Nieuwsgierig naar de nieuwste postzegel- en postzegelproducten?

Kijk dan bij Collect Club.

Beoordeel met 1 sterBeoordeel met 2 sterrenBeoordeel met 3 sterrenBeoordeel met 4 sterrenBeoordeel met 5 sterren (Breng als eerste je stem uit.)
Laden...
PrintSchrijf een reactie

Tags bij dit artikel

Reacties (2) Schrijf een reactie

  • Willem op 10 juni 2014 om 11:28

    Hallo Cees,

    Weer een aardig artikeltje betreffende één van de vele facetten van de filatelie.
    Ter verduidelijking is het wellicht goed te vermelden dat de naam POKO staat voor POrto KOntroll.
    De naam slaat op het feit dat de postzegelplakmachines uitgerust konden worden met een teller, voor het opmaken en controleren van de postzegelkas.
    Zie hiervoor onder andere het boekje :
    De geschiedenis van de POKO postzegelplakmachine, geschreven door Ir. Ruud J. Hammink.
    Uitgegeven door de Perfin Club Nederland

  • Rob Tielman op 10 juni 2014 om 11:59

    Danzig is een boeiend verzamelgebied. De stad heette vroeger in het Nederlands Danswijk en het had eeuwenlang nauwe betrekkingen met Nederland. De oude stad doet ook Nederlands aan. Aanbevolen!

Schrijf een reactie

(registratie is niet nodig)